เขื่อนอุบลรัตน์ เดิมชื่อ “เขื่อนพองหนีบ” สร้างปิดกั้นแม่น้ำพองที่ อ.อุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น เป็นเขื่อนอเนกประสงค์แห่งที่สองของประเทศไทยที่สร้างขึ้นต่อจากเขื่อนภูมิพล นอกจากผลิตไฟฟ้าแล้วยังเป็นแหล่งน้ำสำคัญสำหรับพื้นที่การเกษตรในจังหวัดขอนแก่นและมหาสารคามกว่าสามแสนไร่ ช่วยให้มีน้ำในการเพาะปลูกได้ตลอดทั้งปี เป็นแหล่งประมงน้ำจืดซึ่งช่วยให้ชาวบ้านมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลา ถือเป็นสินค้าขึ้นชื่อของอำเภออุบลรัตน์
เขื่อนอุบลรัตน์ เริ่มก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ.2507 แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2509 โดยทำพิธีวางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2507 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดําเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ไปทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อนเมื่อวันที่ 14 มีนาคม พ.ศ.2509
เขื่อนอุบลรัตน์ เป็นเขื่อนอเนกประสงค์แห่งที่สองของประเทศไทย ซึ่งสร้างขึ้นถัดจากเขื่อนภูมิพล และเป็นเขื่อนผลิตไฟฟ้าพลังงานน้ำแห่งแรกในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตั้งอยู่ที่ตำบลเขื่อนอุบลรัตน์ อำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น และ ตำบลโนนสัง อำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภู ปิดกั้นแม่น้ำพองสาขาย่อยของแม่น้ำชี ตัวเขื่อนเป็นหินถมแกนดินเหนียว ยาว 885 เมตร สูง 32 เมตร สันเขื่อนกว้าง 6 เมตร อ่างเก็บน้ำมีความจุ 2,263 ล้านลูกบาศก์เมตร ผลิตไฟฟ้าได้ 55 ล้านกิโลวัตต์-ชั่วโมง
หน้าที่หลักเพื่อ
- ด้านการผลิตไฟฟ้า สามารถผลิตไฟฟ้าได้ปีละ 65 ล้านกิโลวัตต์ชั่วโมง
- ด้านการชลประทานและการเกษตร น้ำที่ปล่อยผ่านการผลิตไฟฟ้าแล้ว จะส่งเข้าสู่ระบบชลประทาน ให้ประโยชน์แก่พื้นที่ เกษตรกรรมที่จังหวัดขอนแก่น และจังหวัดมหาสารคาม จำนวน 300,000 ไร่ ซึ่งสามารถจะเพาะปลูกได้ถึงปีละ 2 ครั้ง อีกทั้งยัง ปลูกพืชในฤดูแล้งได้ด้วย
- ด้านการการประมง อ่างเก็บน้ำเขื่อนอุบลรัตน์ ปัจจุบันเป็นแหล่งประมงขนาดใหญ่ที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศทำรายได้ ให้แก่ประชาชนในภูมิภาคนี้ในปีหนึ่ง ๆ เป็นจำนวนมาก ซึ่งช่วยยกระดับมาตรฐานการครองชีพของประชาชนให้สูงขึ้น
- ด้านการบรรเทาอุทกภัย ตามปกติก่อนการสร้างเขื่อนน้ำ มักจะท่วมอย่างกระทันหันในฤดูฝน บริเวณแนวฝั่งลำน้ำพองจนถึง แม่น้ำชี ทำความเสียหายให้แก่เรือกสวนไร่นาของประชาชนเป็นอย่างมาก แต่ภายหลังก่อสร้างเขื่อนอุบลรัตน์แล้วได้ช่วย บรรเทาภาวะน้ำท่วมให้ลดน้อยลง
- ด้านการคมนาคม เขื่อนอุบลรัตน์ยังเป็นเส้นทางคมนาคมทางน้ำที่สำคัญ ซึ่งประชาชนใช้เป็นเส้นทางสัญจรไปมาหาสู่กัน อย่างสะดวก และช่วยย่นระยะทาง ทั้งยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวและพักผ่อนหย่อนใจของประชาชนทั่วไป
แผนที่
ตำบล เขื่อนอุบลรัตน์ อำเภอ อุบลรัตน์ ขอนแก่น 40250
เวลา เปิด – ปิด
- วันจันทร์ – วันศุกร์
- เวลา 07:00 – 20:00
การเดินทาง
- เดินทางรถส่วนตัว ด้วยถนนมิตรภาพ (หมายเลข 2) มุ่งหน้าไปทางจังหวัดอุดรธานี จากนั้นใช้ถนนหมายเลข 2109 มุ่งหน้าสู่เขื่อน
- รถตู้ ขอนแก่น – อุบลรัตน์ – หนองบัวลำภู
- รถบัส ขอนแก่น – หนองบัวลำภู (ขึ้นรถจาก บขส3)
** รถตู้/รถบัส อาจต้องต่อหารถแถวนั้นเข้าไปต่อ
สถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง
- วัดพระบาทภูพานคำ
- พระพุทธสิริสัตตราช (หลวงพ่อเจ็ดกษัตริย์)
- สกายวอล์คภูแอ่นโนนสัง หนองบัวลำภู
- ผาสละโสด
- บางแสน 2
- อุทยานแห่งชาติน้ำพอง
- จุดชมวิวหินช้างสี
